اردیبهشت 1356 تیر 1396
نابغهی درخشان ریاضیات، نخستین زن و نخستین ایرانی برندهی مدال فیلدز بود. او با ذهنی ژرف و نگاهی شاعرانه به جهان اعداد، مرزهای دانش را گشود و الهامبخش میلیونها انسان شد.
مریم را نباید اسطوره کرد، بلکه باید از او الگو ساخت. خیلیها میتوانند مثل مریم بدرخشند، اگر خانواده و جامعه بستر مناسب را فراهم کنند.
او در مصاحبهای گفته بود: *«مریم در کودکی هیچ تفاوتی با بقیه نداشت. درس میخواند، بازی میکرد، و مثل همهی بچهها بود. اما پشتکار و آرامشش، کمکم او را از دیگران متمایز کرد.»*
پدرش میگوید: *«ما تلاش کردیم خانه را به محیطی آرام و بیتنش تبدیل کنیم؛ جایی که مریم و خواهر و برادرانش بتوانند بدون اضطراب رشد کنند. هیچوقت دربارهی مشکلات مالی یا دغدغههای بزرگسالانه با بچهها صحبت نمیکردیم. آرامش خانه، بستر شکوفایی مریم بود.»*
در پاسخ به اینکه چطور بین مادر بودن و پژوهش تعادل برقرار میکند، گفته بود: *«خیلی سخت است، ولی شدنیست. باید پذیرفت که سرعت کار کمتر میشود، اما ارزشش را دارد.»*
در نوجوانی رؤیای نویسنده شدن داشت. اما علاقهاش به ریاضی زمانی شکوفا شد که برادرش یک مسئلهی ساده را با او مطرح کرد. همان لحظه، جرقهای در ذهنش روشن شد و مسیر زندگیاش تغییر کرد.
در المپیاد جهانی ریاضی سال 1995، مریم با کسب نمرهی کامل، نخستین ایرانی شد که به چنین افتخاری دست یافت. خودش بعدها گفت: *«رقابت برایم هیجانانگیز بود، نه فقط مدال؛ بلکه اینکه هیچ دختری پیش از ما در تیم نبود، انگیزهام را بیشتر کرد.»*
مریم در مصاحبهای گفته بود: *«گاهی احساس میکنم در جنگلی بزرگ هستم و نمیدانم به کجا میروم؛ اما ناگهان به بالای تپهای میرسم و همهچیز روشن میشود.»* این جمله، توصیف شاعرانهی او از لحظهی کشف در ریاضیات بود.